eISSN: 2084-9850
ISSN: 1897-3116
Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne/Surgical and Vascular Nursing
Current issue Archive Manuscripts accepted About the journal Editorial board Reviewers Abstracting and indexing Subscription Contact Instructions for authors Ethical standards and procedures
Editorial System
Submit your Manuscript
4/2022
vol. 16
 
Share:
Share:
Original article

The perception of controlled negative pressure in the local management and treatment of chronic wounds in the group of nurses. Preliminary report

Daria Małgorzata Kardyś
1
,
Kamila Pytlak
2
,
Paulina Szymańska
3
,
Dariusz Bazaliński
2, 4

  1. Kliniczny Szpital Wojewódzki nr 1 im. F. Chopina, Rzeszów, Polska
  2. Szpital Specjalistyczny, Podkarpacki Ośrodek Onkologiczny im. B. Markiewicza w Brzozowie, Polska
  3. Oddział Chirurgii Naczyniowej, Radomski Szpital Specjalistyczny, Radom, Polska
  4. Instytut Nauk o Zdrowiu, Kolegium Nauk Medycznych, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów, Polska
Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 2022; 16(4): 123–129
Online publish date: 2022/12/30
Article file
- Postrzeganie.pdf  [0.09 MB]
Get citation
 
 

Wstęp


Wielowymiarowe podłoże ran przewlekłych jest przyczyną wielu komplikacji w toku ich leczenia. Utajony rozwój chorób naczyń obwodowych przyczynia się do powstawania postępujących dysfunkcji skutkujących destrukcją tkanek skóry w obrębie kończyn dolnych [1]. Leczenie ran o różnej etiologii wynikających z zaburzeń ukrwienia obwodowego powinno opierać się na optymalizacji ukrwienia, dotlenienia i odżywienia zdrowych tkanek, jak i wyścielających łożysko rany. Optymalizacja przepływu krwi jest głównym predyktorem procesów regeneracyjnych oraz redukcji stanu zapalnego, a także potencjalnej infekcji poprzez bieżące odprowadzanie szkodliwych substancji, redukcję mediatorów zapalnych i dostarczanie substancji zwalczających infekcje [2–6]. Poprawa perfuzji może być związana z wdrożeniem różnych metod terapeutycznych ukierunkowanych na przyczynę powstania rany: zabiegi w obrębie naczyń, rewaskularyzacja, kompresjoterapia, kontrolowane ujemne ciśnienie, farmakoterapia. Wykorzystanie leczenia ran przy użyciu podciśnienia (negative pressure wound therapy – NPWT) jako fizykalnej metody miejscowego leczenia rany może być samodzielną lub wspomagającą procedurą miejscowego leczenia po zabiegach chirurgiczno-naczyniowych. Utrzymanie stałego, kontrolowanego podciśnienia w granicach 100–120 mm Hg prowadzi do stymulowania przebudowy w łożysku rany, redukcji nadmiaru wysięku oraz okolicznych obrzęków [7–11]. Poprawa ukrwienia tkanek w obrębie rany stymuluje wzrost migracji fibroblastów oraz produkcji kolagenu, redukuje miano mikroorganizmów oraz mediatorów zapalnych, zwiększając czynnik wzrostu śródbłonka naczyń krwionośnych [12–19].
Wzrost zainteresowania NPWT w przypadku ran o etiologii naczyniowej leczonych często w warunkach pozaszpitalnych wiąże się z wizualnie szybszym procesem gojenia w porównaniu z innymi konwencjonalnymi metodami naprawy i odbudowy tkanek. Zaawansowane postępy technologiczne pozwoliły na opracowanie mobilnej aparatury wymaganej w terapii podciśnieniowej. Większa dostępność oraz korzystna cena (brak refundacji) spowodowały wzrost zainteresowania tą metodą u klinicystów, jak i pacjentów. Coraz częściej jest wykorzystywana w środowisku domowym, umożliwiając tym samym sprawny powrót do życia codziennego chorych [20, 21]. Zastosowanie metody w praktyce wymaga przeszkolonego i profesjonalnego personelu medycznego, uprawnionego do jej wdrażania i prowadzenia oraz zapewnienia odpowiedniej edukacji pacjentowi i opiekunom [7, 22]. Mając na uwadze wytyczne [23, 24], autorzy dokonali badań w grupie pielęgniarek/rzy w celu ukazania postrzegania i potencjalnych obaw związanych z wdrażaniem NPWT.

Materiał i metody


Badanie zostało przeprowadzone metodą szacowania i sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza. Kwestionariusz Postrzegania NPWT zawierał 20 pytań zgrupowanych w 3 podskalach (domenach) – wiedza, motywacja, gotowość. Odpowiedzi na poszczególne pytania (zdecydowanie nie zgadzam się, nie zgadzam się, nie mam zdania, zgadzam się, zdecydowanie zgadzam się) oceniano, opierając się na skali Likerta – punktacja od 1 do 5. W domenie I (wiedza) było 10 pytań, domenie II (motywacja) – 5 pytań i domenie III (gotowość) – 5 pytań. Badany mógł uzyskać minimalnie 20 pkt, maksymalnie 100 pkt. Schemat narzędzia opracowano w trzech następujących po sobie etapach – bazowano na przeglądzie piśmiennictwa dotyczącego NPWT, doświadczeniu lekarzy i pielęgniarek stosujących metodę ujemnego kontrolowanego ciśnienia (zmodyfikowany protokół Delphi), badaniach pilotażowych. Rzetelność Kwestionariusza Postrzegania NPWT została oceniona w poszczególnych domenach i całościowo na poziomie  Cronbacha = 0,92 (tab.1).
Badania prowadzone były w trakcie szkoleń z leczenia ran organizowanych przez Urgo Medical Polska w wybranych województwach (podkarpackie, mazowieckie, kujawsko-pomorskie, małopolskie, śląskie) w 2021/2022 r. Badaniem objęto 401 pielęgniarek i pielęgniarzy posiadających uprawnienia do samodzielnego leczenia ran oraz zainteresowanych pogłębianiem wiedzy z tej dziedziny. Do analizy statystycznej zakwalifikowano w 100% wypełnione kwestionariusze (97,5% kobiet i 2,5% mężczyzn). Badani spełniający kryteria doboru (dobrowolna zgoda, kompetencje w dziedzinie leczenia ran, praktyka zawodowa) mieścili się w przedziale wiekowym 25–67 lat, średnia wieku wynosiła 44,96 ±10,25 lat (tab. 2). Wykształcenie pielęgniarskie II stopnia deklarowało 73,1%, natomiast dodatkowe wykształcenie podyplomowe (specjalizacja) 59,1% badanych. Najwięcej spośród ankietowanych pracowało na oddziałach zabiegowych (40,4%), pozostali badani wskazywali niezabiegowe miejsce praktyki zawodowej.
Do analizy wykorzystano test korelacji rang Spearmana należący do grupy testów nieparametrycznych. Jego wybór uwarunkowany był niespełnieniem podstawowych założeń testów parametrycznych, tj. zgodności rozkładów badanych zmiennych z rozkładem normalnym czy jednorodności wariancji. Zgodność rozkładów z rozkładem normalnym zweryfikowano testem Shapiro-Wilka, natomiast jednorodność wariancji oceniono testem Levene’a. Wyniki uzupełniono rezultatami testu istotności współczynnika korelacji (p), które pozwalały ocenić, czy znaleziona w próbie zależność jest odbiciem ogólniejszej relacji panującej w całej populacji, czy tylko kwestią przypadku. Za poziom istotności statystycznej przyjęto p < 0,05 (tab. 2).

Wyniki


Każdy z badanych posiadał doświadczenie w zakresie profilaktyki i leczenia ran (100%). Dokonując subiektywnej oceny własnej wiedzy na temat leczenia ran w dziesięciopunktowej skali (0 – nie mam wiedzy, 10 – wysoki poziom wiedzy), badani uzyskali średni wynik na poziomie 5,77 ±2,26 pkt. Najmniej osób wskazywało na 0 pkt, a najwięcej na 10 pkt. Subiektywna wiedza na temat leczenia ran z wykorzystaniem NPWT została oceniona na dziesięciopunktowej skali, badani uzyskali średnio 3,95 ±2,71 pkt. Wyniki wskazują na przeciętny poziom subiektywnej wiedzy związanej z leczeniem ran i niski z terapią NPWT. Wiąże się to z faktem, iż nieznacznie więcej niż połowa badanych nie miała doświadczenia w zakresie zakładania opatrunku podciśnieniowego – 215 osób (53,6%). Osiemdziesięciu czterech badanych (20,9%) asystowało podczas zakładania opatrunku podciśnieniowego, 54 osoby (13,5%) obserwowało zakładanie opatrunku podciśnieniowego, tylko 48 (12%) badanych samodzielnie zakładało opatrunek podciśnieniowy w prowadzonych działaniach terapeutyczno-opiekuńczych (ryc. 1).
Do oceny postrzegania NPWT w grupie pielęgniarek/rzy wykorzystano Kwestionariusz Postrzegania NPWT. Na podstawie analizy statystycznej dokonano oceny jakościowej poszczególnych domen tworzących narzędzie: wiedzy, motywacji oraz gotowości pielęgniarek/rzy do prowadzenia terapii podciśnieniowej (tab. 3).
Oceny otrzymane w Kwestionariuszu Postrzegania NPWT zwracają uwagę, iż w badanej próbie poziom wiedzy, jak i motywacji silnie koreluje (p < 0,001). Zestawiono zmienne dotyczące wsparcia specjalisty/mentora a wdrażanie terapii podciśnieniowej. Odnotowano zależność związaną z oceną postrzeganego wsparcia a obawami związanymi z NPWT (tab. 4).
Zaobserwowano swoistą zależność (p < 0,001) pomiędzy posiadanym przez badanych wsparciem związanym z wdrażaniem NPWT w leczeniu ran a obawami dotyczącymi prowadzenia tego rodzaju leczenia miejscowego. Wraz z rosnącym wsparciem malały obawy dotyczące ryzyka wyrządzenia potencjalnej szkody pacjentowi wynikającej z chorób współistniejących (np. cukrzycy czy niewydolności serca), z błędnie podjętej decyzji o wprowadzeniu leczenia NPWT, ryzyka uszkodzenia sprzętu i opatrunków (tab. 5). Powyższe spostrzeżenia powinny być szczegółowo przeanalizowane w odrębnie zaprojektowanym badaniu. Wyniki ukazują, iż mentoring jest deficytowym zjawiskiem, jednakże bardzo pożądanym w ocenie respondentów (tab. 5).

Dyskusja


Wydłużająca się średnia życia oraz równocześnie występujące zjawisko starzenia się populacji są czynnikami predysponującymi do dysfunkcji wynikających z wieku i współwystępujących chorób przewlekłych. Wielochorobowość wymusza na systemach ochrony zdrowia skoordynowane i ukierunkowane działania mające na celu zapewnienia ciągłości opieki, która w zakresie długoterminowym czy hospicyjnym sprawowana jest głównie przez pielęgniarki/rzy. Stale rosnąca liczba chorych z trudno gojącymi się ranami o różnej etiologii jest jednym z licznych wskazań do objęcia profesjonalną opieką pielęgniarską, która często jest prowadzona w zespołach interdyscyplinarnych (lekarz, fizjoterapeuta, opiekun medyczny). Pielęgniarki/rze prowadzący opiekę nad chorym powinni charakteryzować się samodzielnością zawodową w ordynowaniu leków i badaniu fizykalnym, powinni przewidywać i planowac profesjonalną opiekę. Miejscowa terapia kontrolowanym podciśnieniem powinna być rozważana i w miarę możliwości wdrażana przez pielęgniarki/rzy w środowisku domowym, zwłaszcza w leczeniu głębokich odleżyn czy stopy cukrzycowej po chirurgicznych zabiegach. Skrócenie czasu leczenia i poprawa jakości życia, ograniczenie liczby powikłań w sposób znaczący poprawiają jakość życia chorego, tym samym zmniejszając nakłady finansowe w zakresie długofalowym [24–26].
Wytworzone ujemne ciśnienie w łożysku rany pobudza angiogenezę. Tworzenie się ziarniny stymuluje mikrokrążenie oraz wzrost stężenia czynników wzrostu. Niewątpliwie istotne jest odprowadzanie nadmiaru płynu tkankowego skutkujące znacznym zmniejszeniem obrzęków, obniżenie miana bakterii, co przyśpiesza procesy naprawcze w ranie [25, 26]. Huang i wsp. w pierwszym konsensusie dotyczącym terapii podciśnieniowej w warunkach domowych wysunęli wniosek, że wdrożenie tej metody przez doświadczoną osobę jest bezpieczne oraz efektywne [27]. Autorzy potwierdzają skuteczność terapii NPWT prowadzonej w warunkach ambulatoryjnych, zwracając uwagę na skrócenie okresu leczenia oraz minimalne ryzyko powikłań w środowisku domowym pacjenta [28–30].
Biorąc pod uwagę rekomendacje dla NPWT, podjęto trud badawczy dotyczący oceny postrzegania tej metody w grupie uprawnionych pielęgniarek/rzy prowadzących opiekę nad chorym z raną przewlekłą. Każdy z badanych przedstawicieli zawodu posiadał kompetencje i doświadczenie w miejscowym leczeniu ran. Samoocenę ogólnej wiedzy związanej z leczeniem ran badani określili na poziomie przeciętnym, wiedzę związaną z NPWT poniżej przeciętnej. Ponad połowa (53,6%) badanych zadeklarowała brak doświadczenia związanego z NPWT. Szczegółowej oceny postrzegania NPWT dokonano na podstawie kwestionariusza składającego się z trzech podskal (wiedza, motywacja, gotowość). Uzyskane wyniki wskazują, iż badani posiadają optymalną wiedzę dotyczącą NPWT oraz wysoką gotowość przy niskiej motywacji. Dokonując analizy poszczególnych pytań, na niski poziom motywacji wśród badanych wpływał nieadekwatny poziom wsparcia mentorskiego i ograniczone możliwości praktyczne wdrażania metody. Uzyskane dane skłaniają do podjęcia dyskusji na temat mentoringu i specjalistycznego wsparcia w pracy pielęgniarki/rza. Obawy personelu pielęgniarskiego związane były również z ryzykiem podjęcia błędnej decyzji skutkującej pogorszeniem lub zagrożeniem stanu zdrowia pacjenta, jak również poniesienia kosztów finansowych w przypadku uszkodzenia drogiej aparatury. Przeprowadzone badania pozwalają wnioskować, że badane osoby prezentują wymaganą wiedzę do wdrażania i prowadzenia NPWT w leczeniu ran przewlekłych i wykazują motywację oraz gotowość do wdrażania terapii podciśnieniowej, jednak potrzebują wsparcia specjalisty/mentora, który wprowadzi ich w praktyczne zagadnienia związane z tą metodą.
Duża liczba osób stosujących terapię podciśnieniową w swej praktyce wskazuje, iż należy zwiększyć zakres szkolenia teoretycznego, jak i praktycznego metody, która w Stanach Zjednoczonych miała swój początek już w latach 60. XX wieku a obecnie jest to standard w leczeniu miejscowym ran w środowisku domowym [31].
Zaawansowana praktyka pielęgniarska może usprawnić i wzmocnić system opieki zdrowotnej poprzez utrzymanie wysokiego standardu usług, obniżając tym samym ostateczne koszty związane z czasem leczenia i potencjalnymi powikłaniami. Według wielu autorów to pielęgniarki/rze są odpowiedzialni za podejmowanie działań profilaktycznych i strategii miejscowego leczenia ran w opiece nad chorym, zwłaszcza z raną odleżynową. Warunkiem jednak jest podnoszenie kwalifikacji, refleksja pozwalająca na ocenę zgodności stosowanych rozwiązań z aktualną wiedzą, zaleceniami i rekomendacjami oraz wykorzystywanie autonomiczności zawodowej [32–34].
Rozwój pielęgniarstwa jest gwarantowany przez liderów, którzy kształcą adeptów w duchu mentoringu. Mentoring definiowany jest jako strategia rozwoju człowieka oparta na relacji pomiędzy osobą posiadającą bogate doświadczenie w pewnej dziedzinie, a osobą chcącą nabyć doświadczenie. Opiera się na przywództwie oraz inspirowaniu bazującym na dialogu z uczniem w celu zmotywowania. Wysoki poziom zaangażowania, satysfakcja z pracy, mniejszy odsetek wypalenia zawodowego, prestiż zawodowy, rozwój zawodowy to najczęściej opisywane korzyści wynikające z systemu mentoringu [35–36].
Evans i wsp. [37] opisują pozytywne aspekty mentoringu wdrażanego już na poziomie studiów licencjackich. Gitlin i wsp. [38] oraz Wettemann [39] w swoich doniesieniach skupiają się na przedstawieniu korzyści relacji mentor–podopieczny. Korzyści terapeutyczne oraz profesjonalne wdrożenie studentów pielęgniarstwa w leczenie ran ukazują, iż mentoring przyczynia się do rozwoju pielęgniarstwa [40, 41]. Ponieważ pielęgniarstwo jest zawodem, który wymaga stałego dokształcania się, mentoring powinien być wdrażany na każdym etapie życia zawodowego [34, 39, 40].
Rozwój zawodowy i wdrażanie wytycznych praktyki akcentowane są w literaturze nader często. Dugdall i wsp. [42] sygnalizują konieczność wdrożenia programów edukacyjnych opierających się na analizie wiedzy, postaw i umiejętności w zależności od wykształcenia (evidence based practic – EBP) już na poziomie studiów licencjackich. McCluskey i wsp. wysunęli wniosek, iż fakt posiadania wiedzy oraz uprawnień nie gwarantuje sukcesu ze względu na nieumiejętne wdrażanie protokołów w warunkach klinicznych [43]. Przegląd literatury dotyczący oceny wiedzy pielęgniarek/rzy na temat leczenia ran opracowanego przez Welsh sygnalizuje niedostateczną znajomość tematu oraz potrzebę zmodernizowania programów edukacyjnych w toku kształcenia [44].
Postępujący rozwój medycyny stwarza nowe możliwości dla zawodów medycznych. Tworzenie zespołów interdyscyplinarnych sprawujących opiekę nad chorym jest kluczem do sukcesu terapeutycznego. Gotowość do wdrażania nowoczesnych terapii miejscowych opartych na przesłankach i wytycznych naukowych jest sygnałem przemawiającym za rozwojem zawodowym pielęgniarstwa.

Wnioski


Badani prezentują wiedzę wymaganą do wdrażania i prowadzenia NPWT w leczeniu ran przewlekłych. Grupa pielęgniarek/rzy posiadających uprawnienia i kwalifikacje do leczenia ran wykazuje motywację i gotowość do wdrażania terapii podciśnieniowej, jednak potrzebuje wsparcia specjalisty/mentora, który wprowadzi ich w praktyczne zagadnienia związane z tą metodą.
Autorki deklarują brak konfliktu interesów.
1. Cwajda-Białasik J, Mościcka P, Szewczyk MT. Wybrane metody leczenia ran przewlekłych. Pielęg Chir Angiol/Surg Vasc Nurs 2019; 1: 1-11.
2. Potempa M, Jonczyk P, Janerka M i wsp. Rany przewlekłe – epidemiologia i czynniki wpływające na proces gojenia. Leczenie Ran 2014; 11: 43-45.
3. Dąbrowiecki S. Fizjologia i patofizjologia procesu gojenia ran. Pol Med Pal 2003; 2: 283
4. Woda Ł, Banaszkiewicz Z, Jawień A. Terapia podciśnieniowa w leczeniu trudno gojących się ran. Leczenie Ran 2012; 9: 141-145.
5. Mościcka P, Szewczyk M, Cwajda-Białasik J, Jawień A. The WIfI classification as a prognostication of lower extremity artery sclerosis development and benefits resulting from therapy implementation. Pielęg Chir Angiol/Surg Vasc Nurs 2018; 12: 1-7.
6. Schultz G, Mozingo D, Romanelli M, Claxton K. Wound healing and TIME; new concepts and scientific applications. Wound Repair Regen 2005; 13: 1-11.
7. Burke RJ, Morley R, Khanbhai M. Using portable negative pressure wound therapy devices in the home care setting. Smart Homecare Technol TeleHealth 2014; 2: 129-135.
8. Venturi ML, Attinger CE, Mesbahi AN, Hess CL, Graw KS. Mechanisms and clinical applications of the vacuum-assisted closure (VAC) device. Am J Clin Dermatol 2005; 6: 185-194.
9. Urschel JD, Scott PG, Williams HT. The effect of mechanical stress on soft and hard tissue repair; a review. Br J Plast Surg 1988; 41: 182-186.
10. Nishimura K, Blume P, Ohgi S, Sumpio BE. Effect of different frequencies of tensile strain on human dermal fibroblast proliferation and survival. Wound Repair Regen 2007; 15: 646-656.
11. Morykwas MJ, Argenta LC, Shelton-Brown EI, McGuirt W. Vacuumassisted closure: a new method for wound control and treatment: animal studies and basic foundation. Ann Plast Surg 1997; 38: 553-562.
12. Mouës CM, Vos MC, van den Bemd GJ, Stijnen T, Hovius SER. Bacterial load in relation to vacuum-assisted closure wound therapy: a prospective randomized trial. Wound Repair Regen 2004; 12: 11-17.
13. Mouës CM., van den Bemd GJ, Heule F, Hovius SER. Comparing conventional gauze therapy to vacuum-assisted closure wound therapy: a prospective randomised trial. J Plast Reconstr Aesthet Surg 2007; 60: 672-681.
14. Norbury K, Kieswetter K. Vacuum-assisted closure therapy attenuates the inflammatory response in a porcine acute wound healing model. Wounds 2007; 19: 97-106.
15. Greene AK, Puder M, Roy R i wsp. Microdeformational wound therapy: effects on angiogenesis and matrix metalloproteinases in chronic wounds of 3 debilitated patients. Ann Plast Surg 2006; 56: 418-422.
16. Kairinos N, Voogd AM, Botha PH i wsp. Negative-pressure wound therapy II: negative-pressure wound therapy and increased perfusion. Just an illusion? Plast Reconstr Surg 2009; 123: 601-612.
17. Ichioka S, Watanabe H, Sekiya N, Shibata M, Nakatsuka T. A technique to visualize wound bed microcirculation and the acute effect of negative pressure. Wound Repair Regen 2008; 16: 460-465.
18. Morykwas MJ, Faler BJ, Pearce DJ, Argenta LC. Effects of varying levels of subatmospheric pressure on the rate of granulation tissue formation in experimental wounds in swine. Ann Plast Surg 2001; 47: 547-551.
19. Jacobs S, Simhaee DA, Marsano A, Fomovsky GM, Niedt G, Wu JK. Efficacy and mechanisms of vacuum-assisted closure (VAC) therapy in promoting wound healing: a rodent model. J Plast Reconstr Aesthet Surg 2009; 62: 1331-1338.
20. Rhee SM, Valle MF, Wilson LM, Lazarus G, Zenilman JM, Robinson KA. Negative pressure wound therapy technologies for chronic wound care in the home setting: a systematic review. Wound Repair Regen 2015; 23: 506-517.
21. Wu SC, Armstrong DG. Clinical outcome of diabetic foot ulcers treated with negative pressure wound therapy and the transition from acute care to home care. Int Wound J 2008; 5: 10-16.
22. Ali Hussain M. Life can’t be any easier than this – introduction of the portable and disposable VAC machines. Mod Plast Surg 2012; 02: 24-27.
23. Banasiewicz T, Banky B, Karsenti A i wsp. Traditional and single use NPWT: when to use and how to decide on the appropriate use? Recommendations of an expert panel. Wounds Inter J 2019: 10: 56-62.
24. Apleqvist J, Willy C, Fagerdahl AM i wsp. EWMA document: negative pressure wound therapy. Wound Care 2017; 26:1 -154.
25. Alvarez-Irusta L, Van Durme T, Lambert AS i wsp. People with chronic wounds cared for at home in Belgium: Prevalence and exploration of care integration needs using health care trajectory analysis. Int J Nurs Stud 2022; 23: 135.
26. Kim JJ, Franczyk M, Gottlieb LJ, Song DH. Cost-effective alternative for negative-pressure wound therapy. Plast Reconstr Surg Glob Open 2017; 5: e1211.
27. Huang Y, Mao B, Hu J i wsp. Consensus on the health education of home-based negative pressure wound therapy for patients with chronic wounds: a modified Delphi study. Burns Trauma 2021; 30: 9.
28. Lim K, Lim X, Hong Q i wsp. Use of home negative pressure wound therapy in peripheral artery disease and diabetic limb salvage. Int Wound J 2020; 17: 531-539.
29. Lim X, Zhang L, Hong Q i wsp. Novel home use of mechanical negative pressure wound therapy in diabetic foot ulcers. J Wound Care 2021; 30: 1006-1010.
30. Banasiewicz, Becker R, Bobkiewicz A i wsp. Prevention and therapy of acute and chronic wounds using NPWT devices during the COVID-19 pandemic, recommendation from the NPWT Working Group. Negative Pressure Wound Ther J 2020; 7: 4-8.
31. Polska A, Ślusarska B, Zarzycka D. Zaawansowana praktyka pielęgniarska w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Pielęg XXI 2014; 49: 61-66.
32. Melnyk BM. The future of evidence-based health care and worldviews: a worldwide vision and call for action to improve healthcare quality, reliability and population health. Worldviews Evid Based Nurs 2013; 10: 127-128.
33. Melnyk BM, Fineout-Overholt E, Fischbeck Feinstein N i wsp. Nurses’ perceived knowledge, beliefs, skills, and needs regarding evidence-based practice: Implications for accelerating the paradigm shift. Worldviews Evid Based Nurs 2004; 1: 185-193.
34. Squires JE, Estabrooks CA, Gustavsson P, Wallin L. Individual determinants of research utilization by nurses: a systematic review update. Implement Sci 2011; 6: 1.
35. Horner D. Mentoring: positively influencing job satisfaction and retention of new hire nurse practitioners. Plast Surg Nurs 2017; 37:7-22.
36. Brook J, Aitken L, Webb R, MacLaren J, Salmon D. Characteristics of successful interventions to reduce turnover and increase retention of early career nurses: a systematic review. Int J Nurs Stud 2019; 91: 47-59.
37. Evans MM, Kowalchik K, Riley K, Adams L. Developing nurses through mentoring: it starts in nursing education. Nurs Clin N Am 2020; 55: 61-69.
38. Gitlin SD, Lypson ML. For residents and fellows: what to look for in a laboratory research mentor. J Cancer Edu 2017; 32: 419-421.
39. Wettemann RP. Triennial reproduction symposium: L. E. Casida Award for Excellence nn Graduate Education: mentoring graduate students in animal science. Animal Sci 2021: 99: 099.
40. Skórka M, Malisiewicz A, Sałacińska I, Bazaliński D. The mentoring scheme in clinical nursing involving chronic wound treatment, as an efficient tool for professional development – a study of 3 cases. Nurs Probl 2021; 29: 136-142.
41. Barker E, Kelly P. Mentoring: a vital link in nurse practitioner development. J Am Assoc Nurse Pract 2020; 32: 621-625.
42. Dugdall H, Watson R. What is the relationship between nurses’ attitude to evidence based practice and the selection of wound care procedures? J Clin Nurs 2009; 18: 1442-1450.
43. McCluskey P, McCarthy G. Nurses’ knowledge and competence in wound management. Wounds 2012; 8: 37-47.
44. Welsh L. Wound care evidence, knowledge and education amongst nurses: a semi-systematic literature review. Int Wound J 2018; 15: 53-61.
Copyright: © 2022 Termedia Sp. z o. o. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Quick links
© 2024 Termedia Sp. z o.o.
Developed by Bentus.